Standpunt wijkraad binnenstad Haarlem ten aanzien van het verzoek van Koninklijke Horeca Nederland afdeling Haarlem om de openingstijden van de horeca vrij te geven.

Op dit moment is er sprake van ernstige overlast voor omwonenden van uitgaansgelegenheden op een aantal plekken in het centrum. Onder andere het zich ophouden buiten de horecagelegenheden door het rookverbod binnen en de daarbij behorende geluidsoverlast van mensen die dronken en/of onder invloed van andere verdovende middelen zijn, geeft extra overlast. Het explosieve gebruik van middelen als cocaïne en amfetamine is hierbij een belangrijke factor en dient niet onderschat te worden.

Met name de situatie in de Smedestraat en omliggende stegen is op dit moment niet acceptabel. Er vindt vooral in het weekend een ernstige verstoring plaats van de openbare orde. Op 28-11-2019 heeft, zoals vermeld in de informatienota van het college onder nummer 2020/53640, een gesprek plaatsgevonden tussen de burgemeester en 27 bewoners van de Smedestraat, Morinnesteeg, Noorder Schoolsteeg en Zuider Schoolsteeg. In voornoemde notitie is een wel heel beknopte beschrijving gegeven van zaken die in het gesprek aan de orde kwamen. Een kleine opsomming van de overlast zoals door de bewoners aangegeven:

• Veel lawaai, zowel van de uitgaanders als van de geluidsinstallaties van kroegen en dancings. Met name het pompende geluid van lage bassen worden door vele bewoners als hinderlijk ervaren. Veel bewoners slapen met oordoppen in maar die helpen niet voor iedereen. Sommige bewoners kunnen in het weekend niet slapen en komen op maandagochtend niet uitgerust op hun werk;
• Sommige gelegenheden zijn best wel goed geïsoleerd, maar door het veelvuldig opengaan van de deuren dan wel open blijven van de deuren (onachtzaamheid) voor binnenkomers en verlaters komt het lawaai toch naar buiten; 
• Urineren (o.a. tegen voordeuren), poepen, zich voortplanten (condooms in de fietsmandjes), kotsen (o.a. bij de voordeuren);
• Dronken uitgaanders zittend op de vensterbanken;
• Het gebruiken van drugs op straat;
• Vechtpartijen;
• Ontgroeningen van hogeschool In-Holland

Aanspreken van bezoekers op hun gedrag door bewoners kan gevaarlijke situaties opleveren (drugsgebruik). Bewoners voelen zich niet meer veilig in hun eigen straat. 

Doordat momenteel in het weekend  de Smedestraat  wordt afgesloten met dranghekken om de situatie aldaar min of meer beheersbaar te houden, maakt dit van deze straat in de beleving van de bezoekers een soort festivalterrein en zij gaan zich daar dan ook naar gedragen. De straat is van hen.

Naar mening van de wijkraad dient een uitgangspunt voor aanpassen van bestaande wet- en regelgeving te zijn dat de overlast voor bewoners wordt verminderd.

In de factsheet van het Centrum Veilig en Gezond Uitgaan wordt duidelijk aangegeven dat alleen het vrijgeven van de openingstijden NIET leidt tot vermindering van de overlast. In deze factsheet worden een aantal mogelijkheden beschreven die WEL kunnen leiden tot minder overlast.

De horecaondernemers doen zelf te weinig om de overlast van hun klanten/gasten in de openbare ruimte te verminderen. In het verleden hebben SUS-teams die mede door de horeca gefinancierd werden goed gewerkt.  Het kan niet zo zijn dat de lusten voor de horecaondernemers zijn en de lasten voor de bewoners.

Ook het feit dat er bij politie en handhaving door personeelsgebrek, beperkte budgetten en het stellen van andere prioriteiten geen grotere inzet door hen mogelijk is, dient meegenomen te worden in deze kwestie. Er moet meer balans komen tussen de belangen van de bewoners en van de ondernemers. Deze slaan nu te ver door in het voordeel van de ondernemers. Zij gaan aan het eind van de nacht naar huis en kunnen de volgende dag rond de middag weer opstaan. Bewoners moeten om 7 uur weer naar hun werk.  

Wijkraad Binnenstad verzoekt de commissie dan ook de openingstijden van de horeca alleen vrij te geven als het mogelijk blijkt de situatie in de binnenstad beheersbaar te houden. Dit houdt in dat als er niet steviger ingezet kan worden op politie en handhaving en er niet vanuit de horeca zelf een bijdrage geleverd gaat worden (SUS-teams), wij tegen de vrije sluitingstijden zijn. Daarbij dient de huidige reeds bestaande overlast voor de omwonenden in overleg met de horeca stevig aangepakt te worden.

Wij willen als wijkraad dan ook vooral benadrukken dat de horecaondernemers zelf verantwoordelijkheid dienen te nemen en zich niet meer moeten verschuilen achter een argument als: “wij zijn niet verantwoordelijk voor wat zich op straat afspeelt”.

• De horeca dient vergaande maatregelen te nemen die de geluidsoverlast tegengaan (isolatie, geluidssluis bij entree) zoals in feite al door de wet is bepaald (zie bijlage handhavingsstrategie zoals die door de gemeente Amsterdam wordt gehanteerd;
• Er dient een door de horeca gezamenlijk gefinancierd team te komen dat de mensen op straat in de gaten houdt en hen aanspreekt in geval van wangedrag;
• Buiten deze maatregelen dient in een periodiek overleg, zoals bijv. het periodieke dak- en thuislozenoverleg, met gemeente, omwonenden en vertegenwoordigers van de horeca  geëvalueerd te worden in hoeverre de situatie zich verbetert. Als dit niet het geval is moeten er sanctionerende maatregelen genomen kunnen worden (boetes, dwangsommen, periodiek intrekken exploitatievergunning enz.)